Het leven zit vol beproevingen en valkuilen. En tijdens dit hindernissenparcours is de steun van goede vrienden onbetaalbaar. Maar het leven brengt ook successen, meevallers en overwinningen. En gelukkig maar. En toch kan aan die blije periodes en toestanden, helaas een wrang smaakje zitten. Want wat gebeurt er als diegenen die je het meest nabij zijn, zich niet met jou verheugen over de goede of leuke dingen in je leven? Wat als ze doen alsof die niet bestaan of er zelfs de spot mee drijven?
En natuurlijk bogen experten zich over dit vaak voorkomend fenomeen. Ze vlooiden uit hoe jij een goede vriendschap die afglijdt naar jaloezie en vandaar naar wrok, kan herkennen. En om eventueel te voorkomen dat de bewuste vriendschap om vernoemde reden uitmondt in een definitieve breuk.
Enkele klassieke indicaties dat je vriend of vriendin (stik)jaloers is
1) Je vriend/vriendin negeert of minimaliseert jouw meevaller zoveel mogelijk. Volgens klinisch- forensisch neuropsycholoog dr. Judy Ho, die leeft en werkt in Los Angeles, is het eerste teken van jaloezie altijd een ontkenning. Omdat de vriend/vriendin in kwestie dan meestal opvallend snel heen gaat over dat waar jij zo enthousiast over bent. Alsof het hier drie keer niks betreft.
Voorbeeldje?
- Je kondigt blij de professionele promotie aan waar je al twee jaar op wacht en naar smacht. Je vriend of vriendin zegt ‘gefeliciteerd‘ met een neutrale stem en een zuinig glimlachje en gaat meteen over tot de orde van de dag.
- Of …je biedt de persoon een rondleiding aan door je pas gerenoveerde stek, maar hij of zij kijkt nonchalant de andere kant op als je fier je handige dressing of mancave toont.
2) Je vriend of vriendin dient je regelmatig passief-agressieve prikken toe. Je merkt hoe je vriend of vriendin je regelmatig complimenten geeft die nader bekeken, een giftig randje hebben. Dat gebeurt vaak op zo’n subtiele passief-agressieve manier dat jij je soms afvraagt of je het wel goed begrepen hebt. Maar het onbehaaglijk gevoel dat ze je geven, liegt er niet om.
Voorbeeldje?
- Misschien lacht je vriend/vriendin om het goede nieuws dat jij brengt en zegt daarbij dat jij je gelukkig mag prijzen met de hulp van je goede connecties.
- Of je maakte een heerlijke spread voor een etentje, maar zij/hij grapt dat je wijnkeuze helaas fout zit.
- Of hij/zij ze beaamt dat je speech op de bruiloft van een gemeenschappelijke vriend of vriendin luid toegejuicht werd. Maar zij of hij voegt er fijntjes bij dat je bij de start stotterde en je blijkbaar niet zonder spiekbriefje kon.
Dit soort klassieke indicatoren hebben meestal een cryptisch karakter. Dr. Ho wijst erop dat degene die dit type kritiek levert op jou, diep vanbinnen weet de zij of hij oneerlijk bezig is.
3) Je vriend/vriendin walst compleet over je heen als jij je succes ook maar even aanraakt.
Voorbeeldje?
Toon je hem of haar enkele foto’s waarbij je poseert tussen de lavendelvelden in la douce France? Direct word je overtroefd door foto’s van je vriend/in tijdens zijn of haar laatste reis door Zuid-Afrika.
“Jaloerse mensen kunnen het echt niet hebben dat jij aan zet blijft.” zegt Dr. Ho. “Elke keer dat jij over iets positiefs in je leven vertelt, zullen zij je amper laten uitpraten en er telkens bovenop springen met een nog leuker, groter of straffer verhaal uit hun leven.“ Want door afgunst gedreven, is het evenwicht zoek en lijken ze niet te beseffen dat elkeen aan bod moet komen en zijn/haar verhaal moet kunnen doen.
Iedereen is wel eens jaloers in min of meerdere mate
Als iemand beweert nog nooit jaloers te zijn geweest op iemand, is hij of zij meestal oneerlijk. Tegen de ander of tegen zichzelf.
Terwijl jaloezie vaak negatief is, hoeft het competitief element in jaloezie daarom niet destructief te zijn. Jaloezie kan zelfs verhelderend werken en een mens sterker maken. Dokter Ho zegt: “Jaloezie is een emotie die productief kan zijn als ze iemand motiveert om harder te werken. Of als ze ervoor zorgt dat de jaloerse persoon een relatie die hij/zij niet op prijs stelt; opnieuw gaat analyseren en bekijken. Hoe dan ook is afgunst altijd een weerspiegeling van een diep verlangen.” Dr. Ho voegt eraan toe: “een jaloers iemand wil wat jij reeds hebt, maar beseft helaas niet dat er in wezen voldoende is voor iedereen”.
Jaloezie is vaak geworteld in diepliggende overtuigingen
Als er jaloezie actief wordt in een doorgaans gezonde/liefdevolle relatie, is projectie bijna altijd de boosdoener. Je vriend of vriendin heeft dan wellicht weinig besef van hoezeer zijn of haar koele minachting en vijandige prikken je van streek maken.
Dr. Ho legt uit dat wanneer een mens negatieve ervaringen en teleurstellingen in het verleden heeft doorstaan, die de basis kunnen vormen voor later jaloers gedrag. Die kille opmerking gaat wellicht niet over wat er op dat moment tussen jou en de ander gebeurt. Ze wortelt waarschijnlijk in een andere tijd, plaats en situatie in het leven van de “jaloerse man of vrouw”. Iets in jou triggert dan dat verleden en bezorgt de persoon in kwestie een oprisping van onzekerheid, spijt of trauma. En die oprisping moet jij helaas incasseren. maar eigenlijk moet je het niet persoonlijk nemen, wat uiteraard een pak makkelijker gezegd dan gedaan is.
De hersenen coderen specifieke dingen in onze herinneringen die sterker zijn dan andere. Dit kan ervoor zorgen dat we extreme reacties krijgen op een moment dat ons gezond verstand ons nochtans vertelt dat we het hier anders moeten aanpakken”, aldus Dr. Ho.
Conclusie van dr. Ho op basis van bovenstaande info
Neuropsychiater dr. Ho komt via het bovenstaande tot volgend besluit: hoewel je zijn of haar slecht gedrag moet aankaarten, hoef je niet per se elke jaloerse vriend of vriendin meteen uit je leven te bannen. Gooi dus het kind niet met het badwater weg. Want die opstoot van jaloezie betekent niet noodzakelijk dat die jaloerse vriendin of vriend niet bereid is je oprecht te steunen indien en waar nodig.
