Deze bijdrage is gebaseerd op de visie van John Gottman. Gottman is een Amerikaanse psychologische onderzoeker, spreker, schrijver en rustend hoogleraar van de Universiteit van Washington. Hij onderzocht 40 jaar lang huwelijken en verwierf bekendheid via zijn publicaties in vaktijdschriften omtrent de stabiliteit van huwelijken en omtrent scheidingen.
Gottman boog zich ook over het veel voorkomend verschijnsel van aanhoudende stilte tussen partners, dat hij grondig uit spitte. Dit fenomeen omschreef hij als “stonewalling”.
Wat is stonewalling?
Stonewalling is een communicatiepatroon en -gedrag dat wordt gekenmerkt door het zich afsluiten, terugtrekken en emotioneel loskoppelen van een gesprek of interactie met een partner. Het houdt vaak in dat de ene partner de andere een ‘stille behandeling’ geeft, oogcontact vermijdt of een gebrek aan het geven van respons vertoont. Hoewel stonewalling passief lijkt, is het in werkelijkheid een krachtige uiting van emotionele afstand en kan het leiden tot escalerende conflicten en een verslechterende emotionele intimiteit.
Of je nu in een langdurige relatie zit of net begint te begrijpen hoe complex relaties wel in elkaar zitten, maakt niks uit. Stonewalling kent bovendien geen leeftijd. Wat wel belangrijk is, is je kennis van het concept stonewalling. Het draait hier niet enkel om chronische stilte, maar ook om het begrijpen van de emotionele complexiteit die de basis vormt van dit gedrag. Laten we dus dieper ingaan op stonewalling en ontdekken hoe dit het verloop van een relatie kan veranderen. En hoe jij (en je partner) kunnen proberen te voorkomen dat de stilte tussen jullie eindigt in naast elkaar leven, of in een scheiding. Met alle gebeurlijke complicaties. Complicaties die je fysiek, geestelijk, emotioneel én zelfs financieel kunnen aantasten.
Waarom mensen aan stonewalling doen.
Stonewalling is vaak het gevolg van een combinatie van factoren, waaronder:
Zich overweldigd voelen. Een van de partners kan overweldigd raken door emoties en de behoefte voelen om zich terug te trekken om zijn/haar gevoelens de baas te kunnen.
Conflicten willen vermijden. Sommige mensen doen aan stonewalling om confrontaties en ongemakkelijke discussies te vermijden.
Het hanteren als een verdedigingsmechanisme. Stonewalling kan een verdedigingsmechanisme zijn tegen het gevoel aangevallen of bekritiseerd te worden.
Het effect van stonewalling op relaties.
Een verstoorde communicatie: Stonewalling voorkomt een open en productieve communicatie, waardoor problemen onopgelost blijven en onder de oppervlakte blijven smeulen tot ze beginnen etteren.
Emotionele isolatie. De persoon die gestonewalled wordt, kan zich afgewezen, niet gezien, niet gehoord en vandaar onbelangrijk voelen. Dit leidt tot emotionele isolatie.
Escalerende conflicten. Wanneer een partner stonewalling toepast, kan de ander zich gefrustreerd en genegeerd voelen, wat leidt tot intensere ruzies en conflicten.
Het uithollen van het bestaand vertrouwen. Aanhoudende stonewalling kan het vertrouwen tussen partners ondermijnen, wat duidt op een gebrek aan emotionele beschikbaarheid en investering in de relatie.
Een verminderde intimiteit. Emotionele afstand als gevolg van stonewalling kan leiden tot verminderde emotionele en fysieke intimiteit.
De aanpak om stonewalling te overwinnen.
Herken de patronen. Word je bewust van het stonewalling-gedrag in je relatie en de triggers daartoe. Het identificeren van patronen kan beide partners helpen het probleem effectiever aan te pakken.
Creëer veilige ruimtes. Creëer een omgeving waarin beide partners zich veilig voelen om hun gedachten en emoties te uiten zonder angst voor oordelen of kritiek.
Neem pauzes, geen terugtrekkingen. In plaats van volledig dicht te klappen, spreken jullie af om korte pauzes te nemen tijdens verhitte discussies. Plan een tijd om opnieuw bijeen te komen en het gesprek voort te zetten met een meer heldere mindset.
Oefen actief luisteren. Beide partners moeten actief luisteren om elkaars perspectieven te begrijpen in plaats van zich alleen te richten op de eigen gedachten en reacties.
Gebruik de “ik-vorm” om je gevoelens en zorgen te uiten, wat kan helpen om te voorkomen dat de luisteraar defensief wordt en/of uithaalt.
Zoek professionele hulp als de stonewalling chronisch wordt. Overweeg dan om de begeleiding van een relatietherapeut in te roepen die op maat gemaakte strategieën kan bieden om het gedrag te overwinnen.
Gottman’s conclusie betreffende het fenomeen stonewalling.
Stonewalling, hoewel vaak aanzien als een ‘stil gedrag’, kan echter een directe indicatie zijn van de gezondheid van een relatie. Het begrijpen van de impact van stonewalling en van de onderliggende oorzaken is van groot belang. Evenals het gebruiken van effectieve strategieën om dit gedrag aan te pakken en te overwinnen. Dit alles samen kan beslissend zijn voor het behoud van een sterk en bevredigend partnerschap. Door een open communicatie, emotionele verbinding en wederzijds respect te hanteren, kunnen koppels door conflicten en uitdagingen heen navigeren. Op die manier versterken ze tegelijk de banden die hun relatie bij elkaar houden.
Hierbij aansluitend: Duurzame communicatie – Koppels kijken
