Partnergeweld komt uiteraard voor in alle lagen van de bevolking en ook in die lagen die zogezegd ‘boven alle verdenking staan’. Partnergeweld is moeilijk aan te pakken omdat het zich hoofdzakelijk afspeelt binnen vier muren en derhalve vaak onzichtbaar blijft.
Driekwart van de strafdossiers over partnergeweld worden geseponeerd. Dat blijkt uit cijfers van het College van de Procureurs-Generaal, die gepubliceerd weren door het weekblad Knack. De cijfers van partnergeweld gaan nog steeds de hoogte in. Opvallend is dat de meeste dossiers voorkomen in het rechtsgebied Gent. Gevolgd door Antwerpen, Brussel en Luik.
Volgens het weekblad Humo is één op de zeven vrouwen het slachtoffer van geweld gepleegd door een partner of ex. Maar één op de tien mannen is dat evenzeer. Bij mannen die mishandeld worden door hun vrouw, weegt de situatie dubbel zo zwaar. De schaamte om ermee naar buiten te komen is hier veel groter, omdat dit gegeven taboe is. In onze maatschappij horen mannen immers de agressor te zijn, niet vrouwen. De man wordt dus vaak niet geloofd en zelfs uitgelachen. De feiten worden uiteraard gebagatelliseerd. Niet enkel door vrienden en familie maar net zo goed door de politie en de hulpverleners. Bovendien kunnen vrouwen onderduiken en steun zoeken in goed georganiseerde vluchthuizen, terwijl mannen er moederziel alleen voor staan. Geen wonder dat mannen geen aangifte durven doen van de mishandeling en de pijn inslikken.
Hieronder een kort profiel van de twee hoofdrolspelers in het drama “partnergeweld”: de dader en zijn of haar slachtoffer.
Profiel van dader partnergeweld:
De dader:
- Kan zowel een man als een vrouw zijn.
- Gebruikt geweld als gereedschap om zich machtig te voelen en/of om zijn of haar agressie te ventileren.
- Kan een laag gevoel van eigenwaarde hebben.
- Is als kind vaak getuige geweest van huiselijk geweld of heeft geweld in zijn jeugd aan den lijve ondervonden op diverse manieren. Zoals onder andere vernederingen allerhande, lijfelijk geweld, seksueel misbruik of emotionele verwaarlozing.
- Heeft een slechte moederbinding/vaderbinding.
- Minimaliseert de eigen verantwoordelijkheid waar het zijn/haar gewelddadig gedrag betreft. Schuift de schuld systematisch door naar het slachtoffer, de anderen, de maatschappij, drugs, alcohol, enzovoort.
- Is vaak jaloers en obsessief bezig met het controleren van de partner.
- Kan net zo goed of daarnaast, wanhopig en bang zijn om zonder maatje te moeten leven.
- Gebruikt geweld als antwoord op een conflict.
- Is buitenshuis vaak niet gewelddadig en lijkt dus sociaal aangepast.
- Denkt dat geweld toegestaan is.
- Ontkent dat hij/zij geweld gebruikt.
- Kan berouw tonen en zeggen of zelfs geloven dat hij/zij geen geweld meer zal gebruiken in de toekomst. Om bij de eerste de beste gelegenheid weer toe te slaan.
- Gebruikt vaak intimidatie en wraakzuchtige bedreigingen.
Profiel van slachtoffer partnergeweld
Het slachtoffer:
- Kan een man of een vrouw zijn.
- Kan letsels meedragen van fysiek, emotioneel of seksueel geweld.
- Worstelt meestal met een psychisch trauma.
- Leeft voortdurend in spanning en angst voor het komend geweld naar zichzelf toe.
- Schaamt zich vaak voor of voelt zich schuldig over, de hele situatie.
- Heeft vrijwel altijd een beschadigd gevoel van eigenwaarde en/of weinig zelfrespect.
- Wordt vaak niet geloofd door anderen zoals vrienden, familieleden en nog veel erger: door de zogenaamde “hulpverleners”.
- Kan de hoop vanbinnen opgeven, als niemand hem of haar gelooft of helpt.
- Kan vluchten in alcohol, tabak, drugs, ziekte, medicijnen, voedsel, etc.
- Kan uiteindelijk depri worden, angstaanvallen krijgen of overgaan tot zelfmoord. Maar ook tot moord of doodslag.
Waarom het slachtoffer bij de dader blijft
Omdat zij/hij:
- angst heeft voor nog meer mishandeling. De gewelddadige partner kan immers dreigen met zwaardere mishandeling of zelfs moord indien het slachtoffer probeert te ontsnappen;
- bang is om familie en vrienden te verliezen en aldus in een isolatie terecht te komen;
- de praatjes van de dader die zegt dat het de laatste keer was, gelooft. En dus ook gelooft dat de toestand zal verbeteren;
- bang is het financieel alleen niet te zullen redden als zij/hij weggaat, vooral als er kinderen zijn;
- bang is om na het ontsnappen, door de gewelddadige partner gestalkt te zullen worden en erger;li>
- zich schaamt om toe te geven dat zij/hij mishandeld wordt;
- denkt dat zij/hij de oorzaak is van de hele situatie en dus worstelt met onterechte schuldgevoelens;
- ondanks het geweld dat hem of haar wordt aangedaan, nog steeds van de partner houdt.
Als we het bovenstaande bekijken, beseffen we dat we de zaak ruimer moeten zien. Ras, leeftijd, rang, stand, geslacht en opleiding, spelen hier geen rol. Omdat dit een oeroud gegeven is dat zich overal in de wereld kan afspelen tussen twee mensen die voor elkaar gekozen hebben. Maar vanuit welke motieven? Een dader zoekt altijd een slachtoffer en een slachtoffer zoekt altijd een dader. Dit zijn mechanismen die voor het overgrote deel volledig onbewust verlopen. Deze krachten zijn bovendien gebaseerd op de eveneens onbewuste maar uiterst sterke overtuigingen die wij allemaal diep binnenin meedragen. Overtuigingen die we met onze bewuste wil niet kunnen sturen en bijsturen, laat staan neutraliseren. Maar die mensen wel naar elkaar toe drijven om elkaar met bepaalde realiteiten te confronteren en die samen uit te werken. Partnergeweld is een van die werkelijkheden die enkel op een dieper niveau kunnen aangepakt worden. Dader én slachtoffer zouden hulp moeten krijgen bij het blootleggen van de persoonlijke destructieve patronen. In dit mechanisme inzicht krijgen en het vervolgens proberen te doorbreken en om te buigen, is een complex iets. Maar het is tevens de weg naar een helende verandering. De enige weg.
Hulp nodig?
Bel 1712 in geval van verbaal en fysiek geweld
Bel 106 (tele-onthaal) voor info omtrent het dichtstbijzijnde centrum voor hulp bij partnermishandeling. Je kan hier ook chatten.
