Ik stapte de (al wat verder gelegen) buurtwinkel binnen waar ik al meer dan twintig jaar lang, één tot tweemaal per week, vaste klant was. Door omstandigheden was het uitzonderlijk twee weken geleden dat ik er nog geweest was. Het verwonderde me dan ook dat de winkelrekken er zo leeg bijstonden. De zaak werd al die tijd gerund door hetzelfde echtpaar dat goed op elkaar ingespeeld was. Of althans, zo leek het toch. De man stond meestal in voor de bediening. De vrouw maakte soepen, quiches en ander lekkers, en vulde de rekken. Nu was de man er niet, enkel de vrouw bleek aanwezig.
‘Ik verkoop uit’, vertelde ze meteen, ‘vijfentwintig procent korting. Op alles. Ga je gang maar’.
Uitverkopen? Zomaar? Zonder voorafgaande signalen? Ik stond perplex, wist niet wat ik hoorde.
‘Waarom?’ stamelde ik.
‘Mijn man heeft op een andere plek een zaak overgenomen en ik kan deze winkel echt niet alleen draaiend houden, weet je.’
‘Maar waarom?’, herhaalde ik.
‘Ach’, zei ze mat, terwijl ze een vermoeide trek om de mond kreeg, ‘we zijn al vier jaar uit elkaar, als je begrijpt wat ik bedoel. We werkten wel nog samen maar ik trok het niet meer. Eerlijk waar’.
Ik begreep wat ze zei maar stond als aan de grond genageld. Dit had ik niet zien aankomen. De man had het immers heel regelmatig met mij over Missinglink gehad. En over singles, dating en nieuwe relaties. Hij had echter nooit met een woord gerept over de relatiemoeilijkheden die hij en zijn vrouw ondervonden. Wat overigens zijn volste recht was en wellicht zou ik, indien ik hem was geweest, mijn problemen evenmin hebben gedeeld met klanten. Maar ik begreep vooral niet hoe ik de bui niet had zien hangen.
‘Kan het nog goed komen tussen jullie’, vroeg ik hoopvol.
‘Nee’, zei ze beslist, ‘we hebben intussen allebei een nieuwe partner.’
Er viel bij die woorden geen zweem van vrolijkheid te ontdekken in haar stem en haar ogen.
‘Dat zal energie gekost hebben’, gooide ik eruit.
‘Want een nieuwe relatie opbouwen, een echte relatie dan en geen spielerei, kost tijd en energie.’
‘Wees daar maar zeker van’, beaamde ze gelaten.
‘Heel veel tijd en heel veel energie.’
Ik sloeg een voorraad in van één en ander en verliet de winkel. Intussen spoelde ik de film even terug. En hoe meer ik erover nadacht, hoe meer ik ervan overtuigd raakte dat ik het had kunnen weten. Had ik me niet vaak afgevraagd waarom ik nooit iets van warmte had gemerkt tussen die twee? Had ik me de laatste twee jaar niet afgevraagd waarom de vrouw er zo vaak bleek en afwezig bijliep? En hoe dikwijls had ik niet gedacht: hoe kan ze het toch uithouden bij een grillige man die de ene dag overloopt van vriendelijkheid naar de klant toe en de volgende dag ronduit afstandelijk doet. Want haar was uiteraard eenzelfde lot beschoren. En waarom beloofde hij alles aan klanten maar maakte hij er uiteindelijk zo weinig van waar? Totaal onverwacht liep ik in de Gentse binnenstad een oud-medewerkster van het paar tegen het lijf. Zij vertelde me dat de winkelier zijn leveranciers vaak niet op tijd betaalde en altijd in dispuut lag met één of meer van hen, wat me niet echt verwonderde. En hoe ze zelf meermaals had moeten vechten om haar loon uitbetaald te krijgen. Dat was dus de reden waarom hij om de haverklap van leverancier en producten veranderde. En natuurlijk had ik me ook afgevraagd waarom één van hun kinderen plotsklaps naar Zuid-Amerika was vertrokken om daar moederziel alleen een nieuw bestaan op te bouwen. Dat waren allemaal signalen geweest van het feit dat het niet echt snor zat. Zowel zakelijk als privé.
Ik had oprecht te doen met hem omdat hij was wie hij was en daar blijkbaar niets kon aan veranderen. Net zoals de meesten onder ons. Ik had eveneens te doen met haar omdat zij de scherven moest bijeenvegen en de klanten trotseren, terwijl hij buiten handig schot bleef. Anderzijds had ik vertrouwen in haar. Via een academische opleiding had ze vroeger een master behaald. Deze niet onknappe, intelligente en perfect tweetalige dame was dus zeker in staat voor zichzelf te zorgen. Hoopte ik toch. Maar ik vroeg me wel af of ze er ooit nog zou in slagen om de voelbare tristesse die haar omgaf, te laten verdampen.
